Την Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου αναχώρησε από την πρόσκαιρη για την αιώνια ζωή ο Πρωτοψάλτης του Καθεδρικού ιερού Ναού Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και Άρχοντας Υμνωδός της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας Εμμανουήλ Θεουλάκης. Ο μακαριστός Πρωτοψάλτης γεννηθηκε στις 3 Μαίου 1944 στις Φάνες. Μετά την αποφοίτηση του από την Παιδαγωγική Ακαδημία Ρόδου, διορίστηκε στις Κυκλάδες και μετά στη Ρόδο, όπου υπηρέτησε σε διάφορα σχολεία μέχρι την συνταξιοδότηση του. Διετέλεσε Πρόεδρος των Δασκάλων και Προιστάμενος της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δωδεκανήσου. Ὡς Ιεροψάλτης διακόνησε το ιερό Αναλόγιο στις Ενορίες Εισοδίων Θεοτόκου Κοσκινού, Αγίου Ιωάννου πόλεως Ρόδου, Αγίου Δημητρίου Ροδινίου και, κατά την τελευταία δεκαετία, του Καθεδρικού ιερού μας Ναού. Διετέλεσε επι πολλά χρόνια Πρόεδρος του Συλλόγου Ιεροψαλτών Ρόδου και Χοράρχης της Χορωδίας του Συλλόγου, την οποία αυτός ίδρυσε. Διακρίθηκε για το ήθος και την αρχοντική του εμφάνιση και με την εν γένει παρουσία του τίμησε την τοπική μας Εκκλησία. Ελαβε από την Αυτού Θειοτάτη Παναγιότητα, τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟ, το οφφίκιο του Άρχοντος Υμνωδού της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας και χειροθετήθηκε από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας την Κυριακή 30 Ιουλίου 2017.
Η εξόδιος Ακολουθία έλαβε χώρα την Πέμπτη 20 Δεκεμβρίου Καθεδρικό ιερό Ναό του Ευαγγελισμού, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας, και την συμμετοχή του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Ολύμπου κ. Κυρίλλου, πλειάδας Ιερέων, του Ιεροψαλτικού κόσμου του νησιού και εκπροσώπων των Τοπικών Αρχών και πλήθους κόσμου. Τον επικήδειο εκφώνησε ο Σεβασμιώτατος, ο οποίος με συγκίνηση μίλησε για την πολυετή προσφορά του και τα χαρίσματα που κοσμούσαν την προσωπικότητά του. Μεταξύ των άλλων μίλησαν ο κ. Στέργος Παρασκευάς, Πρόεδρος τοῦ Συλλόγου Ιεροψαλτών Ρόδου και ο κ. Ιωάννης Παρασκευάς, επιστήθιος φίλος του μεταστάντος, οι ομιλίες των οποίων ακολουθούν:
Ομιλία κ. Παρασκευά Στέργου
«Μακαρία η οδός η πορεύη σήμερον, ότι ητοιμάσθη σοι τόπος αναπαύσεως».
Σεβασμιώτατε. πενθηφόρο εκκλησίασμα
Ο Σύλλογος μας, και ευρύτερα ο Ιεροψαλτικός κόσμος της περιοχής μας με δακρύβρεκτους τους οφθαλμούς, πενθεί από το πρωί της Δευτέρας τον δάσκαλο και Χοράρχη του. Η πολύφθογγος λύρα, η χαριέστατος αηδών του Ευαγγελισμού, εσίγησε. Η κέδρος της τοπικής βυζαντινής μας μουσικής ε£ηράνθη. Εσίγησε καμπτόμενος από το βάρος της άνισης μάχης που έδωσε τον τελευταίο καιρό με την επάρατη νόσο, ζητώντας μέχρι τις τελευταίες στιγμές, να ακούει ψαλμωδίες από τον αγαπημένο του Τηλεοπτικό Σταθμό Θάρρι. Ο εκλιπών είδε το φως της ζωής το 1944 στο χωριό του, τις Φάνες. Τέκνο πολύτεκνης αγροτικής οικογένειας μεγάλωσε με τα νάματα της Ορθοδόξου πίστεως. Τα πρώτα μαθήματα στη ψαλτική τα διδάχθηκε κοντά στους απλούς ψάλτες του χωριού του. Κατόπιν εισήχθη στην Σχολή Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς μας Μητροπόλεως με δάσκαλο τον μακαριστό Πρωτοψάλτη Ιωάννη Καστρουνή. Απεφοίτησε από το Βενετόκλειο Γυμνάσιο και μετά τις σπουδές του στην Παιδαγωγική Ακαδημία Ρόδου, πήρε το πτυχίο του Διδασκάλου. Πρωτοδιορίστηκε στις Κυκλάδες και όταν επανήλθε συνέχισε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο κλεινόν άστυ, την Αθήνα επί διετίαν. Εκεί φοίτησε στο Ωδείο Πειραιώς και διδάχθηκε την ευρωπαική μουσική από τον γνωστό δάσκαλο Γιώργο Μαλαφή, ο οποίος τον μύησε και στην εκμάθιση του αγαπημένου του οργάνου του ακορντεόν. Παράλληλα ολοκλήρωσε τις μουσικές σπουδές του, συμψάλλοντας με τον αείμνηστο γίγαντα της πατρώας βυζαντινής μουσικής Άρχοντα Πρωτοψάλτη Θρασύβουλο Στανίτσα, στο αναλόγιο του οποίου θήτευσε επί μακρόν αποκτώντας πολύτιμη ιεροψαλτική εμπειρία.
Κατόπιν επέστρεψε στη Ρόδο όπου διορίστηκε ως δάσκαλος σε διάφορα σχολεία του νησιού μας. Χρημάτισε Διευθυντής στην Αμαράντειο Σχολή και εν συνεχεία διορίσθηκε ως Προιστάμενος της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δωδεκανήσου, θέση την οποία κατείχε μέχρι της συνταξιοδοτήσεως του. Ως ενεργό μέλος του Συλλόγου Ιεροψαλτών συμμετείχε σχεδόν σε όλα τα διοικητικά συμβούλια και στη συνέχεια για τριάντα περίπου χρόνια ως Πρόεδρος του Συλλόγου και Χοράρχης της Βυζαντινής Χορωδίας, την οποία συστηματοποίησε με πληθώρα εκδηλώσεων μεταφέροντας στο ακροατήριο, το δέος και την κατάνυξη που δημιουργεί στις ψυχές μας η βυζαντινή μουσική. Σπουδαίες στιγμές για τον μακαριστό δάσκαλο Μανώλη Θεουλάκη και την Χορωδία του Συλλόγου μας μπορούμε να θεωρήσουμε την συνάντηση Χορωδιών στο Εθνικό Θέατρο Ρόδου το 1992 επ᾿ ευκαιρία της εορτής του Πολιούχου μας Αγίου Κων/νου του Υδραίου, την συμμετοχή στην Πατριαρχική Θεία Λειτουργία στο Καστελλόριζο το 2001 και τη χειροθεσία του σε Άρχοντοα Υμνωδό της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας το 2017 από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ. Κύριλλο. Εάν θα θέλαμε να συγκεφαλαιώσουμε όλη την μουσική διαδρομή του μακαριστού δασκάλου μας θα εστιάζαμε την προσοχή μας στην πλειάδα των Ιεροψαλτών που ήταν μαθητές του, και σήμερα κοσμούν τα στασίδια των Ενοριών της πόλης και των χωριών της Ιεράς μας Μητροπόλεως.
Μελοποίησε πλείστα μουσικά κείμενα και Ακολουθίες, τα οποία με χαρά και τιμή ψάλλουμε κατά καιρούς σε εμφανίσεις της Χορωδίας μας. Αριστοκρατικός ήταν ο τρόπος ψαλμώδισης του, όπου και αν έψαλλε. Διέκρινε κανείς πολύ εύκολα το ευπροσήγορον και μειλήχιο του χαρακτήρα του. Άριστος οικογενειάρχης άφησε το δικό του αποτύπωμα στην τοπική μας κοινωνία δημιουργώντας μία πετυχημένη οικογένεια. Σίγουρα αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό σε όλους τους τομείς που υπηρέτησε.
Αγαπημένε μας δάσκαλε. Όπως ευστόχως είπαν ο Άρχοντας της Μ.τ.Χ.Ε. Γεώργιος Χατζηθεοδώρου από την Κάλυμνο συμφωνεί ο παριστάμενος Πρόεδρος του Συλλόγου Ιεροψαλτών Κώου Γεώργιος Σακέλλης και πολλοί άλλοι, η ιεροψαλτική οικογένεια της Δωδεκανήσου εφτώχυνε. Σε ευχαριστούμε για ότι μας πρόσφερες, για όσα μας δίδαξες, για τις όμορφες στιγμές που μας χάρισες αλλά πρωτίστως για αυτά που μας άφησες ως πολύτιμη παρακαταθήκη. Από τις τελευταίες επισκέψεις μας στο Νοσοκομείο έλεγες να είμαστε όλοι ενωμένοι. Αυτή σου την παραίνεση δεν θα την ξεχάσουμε ποτέ. To όνομα και η προσφορά σου θα αποτελούν πάντα σημείο αναφοράς για όλους μας. Θα σε θυμόμασθε πάντα με αγάπη. Και τώρα χαίρε και αγάλλου δοξολογώντας τον Θεό που τόσο αγάπησες "εν τω υπερουρανίω θυσιαστηρίω, όπου ήχος καθαρός εορταζόντων και βοώντων απαύστως. Κύριε δόξα σοι".
Ας είναι η μνήμη σου αιωνία. Καλό Παράδεισο Δάσκαλε μας.
Ομιλία κ. Ιωάννου Παρασκευά
ΔΑΣΚΑΛΕ, Καλό σου ταξίδι
Είναι στιγμές που οι λέξεις αρνούνται με πείσμα να διατρέξουν τον λόγο και να δώσουν νόημα και υπόσταση στις σκέψεις, μοιάζουν με εκείνες τις στιγμές και τις ώρες που το αίμα αρνιέται στις φλέβες να κυλίσει και το σώμα νεκρώνεται και παύει να υπάρχει.
Ατιθάσευτες και μετέωρες κονταροχτυπιούνται στο μυαλό μου και μένω με το αίσθημα της αδυναμίας να τις βάλω σε τάξη και να τις πείσω να εκπληρώσουν την αποστολή τους.
Με ποιες λέξεις δάσκαλε να περιγράψω και να πω αυτό που μπροστά μου βλέπω. Ποιες είναι αυτές οι λέξεις που μπορούν και έχουν την τόση δύναμη να περιγράψουν το κενό της παρουσίας. Θαρρείς πως διδάσκουν και προτρέπουν πως σε τέτοιες στιγμές μοναδικές, προσωπικές, ανεπίστρεπτες ταιριάζει η σιωπή.
Που την δύναμη μπορείς να την βρεις και αρωγός σου να γίνει και πως να σωπάσεις χωρίς τα δάκρυα να αφήσεις να κυλήσουν και τις χαρακιές της απώλειας να σκεπάσουν. Δάκρυ γίνονται οι σκέψεις και ποτίζει το χωράφι της μνήμης και μπροστά μας απλώνεται ο κήπος με τα άνθη του καλού που με τόση αγάπη φρόντιζες.
Πολυσχιδής, πολύτροπος και πολυτάλαντος. δάσκαλε, δώρα που απλόχερα ο Θεός και η φύση σου χάρισαν. Αφειδώλευτος, γενναιόδωρος και με περισσή αγάπη στο πέρασμα σου και πολλές φορές με πείσμα και επιμονή έκανες τους γύρω σου κοινωνούς των γνώσεων σου και του ήθους σου. Πίστευες στην προσφορά και το έκανες πράξη στη ζωή σου, δεν κράτησες και δεν φύλαξες για τον εαυτό σου τους θησαυρούς που με επιμονή και κόπο απόκτησες, απλόχερα τους μοίραζες και δική σου ανταμοιβή μια και μόνη ήταν, η ικανοποίηση να βλέπεις την σπορά σου να θεριεύει.
Τρύγησες με πάθος τους ευωδιαστούς καρπούς που προσφέρει η ζωή, τα «ευπόριστα αγαθά» της ζωής με τον δικό σου τρόπο και την ξεχωριστή σου ένταση απολάμβανες και αυτήν την δική σου χαρά και απόλαυση απλόχερα την μοίραζες στους γύρω σου.
«Ως νεόφυτα ελαίων κύκλω της τραπέζης σου» μαζευόντουσαν πάντα οι λίγοι ή οι πολλοί με την επιθυμία και την προσδοκία της απόλαυσης μιας ζέστης συντροφιάς με μουσική και τραγούδι.
Κουβαλούσες μέσα σου την σπορά των γονιών σου, την καλλιέργησες, την πότισες, την λίπανες και μεγάλωσαν μέσα σου τα δέντρα του ήθους, της εντιμότητας, της εργατικότητας, της αγάπης σου για την οικογένεια, την γυναίκα σου, τα παιδιά σου, τα αδέλφια σου και της μνήμης των γονιών σου.
Δόθηκες με πάθος στις δυο σου μεγάλες αγάπες, το σχολείο και την ψαλτική. Με πίστη και ανιδιοτέλεια και τα δυο τα υπηρέτησες, με το όνομα σου λίγοι σε φώναζαν, με το "δάσκαλε" σε προσαγόρευαν και δάσκαλο τους σε ένοιωθαν.
Χρέος και αποστολή σου θεωρούσες την μεταλαμπάδευση των γνώσεων που είχες αποκτήσει. Στάθηκες με αγάπη σαν δάσκαλος και πατέρας των μικρών παιδιών που είχαν την τύχη να είναι μαθητές σου. Τίμησες το λειτούργημα του δασκάλου και οι συνάδελφοι σου σε τίμησαν επιλέγοντας σε και σαν Πρόεδρο τους και σαν Προϊστάμενο τους.
Με σεβασμό, με αγάπη και πάθος υπηρέτησες την Εκκλησία, γινόσουν αιτία και αφορμή προσέλκυσης των πιστών στον όποιο Ναό κατά περιόδους έψελνες. Καλλικέλαδος και ξεχωριστός ερμηνευτής των Βυζαντινής μουσικής, δάσκαλος και χοράρχης αφήνεις πίσω σου μια βαριά κληρονομιά και παρακαταθήκη. Στο μονοπάτι της ζωής που διάβηκες ανεξίτηλα μένουν φίλε μου τα πατήματα σου, και είναι βέβαιο πως θα αποτελούν πάντα φωτεινούς δείκτες της πορείας των ιεροψαλτών και των όσων υπηρετούν την εκκλησία.
Ανέβηκες βήμα - βήμα την κλίμακα των αξιών του χώρου που υπηρέτησες, στο τελευταίο σκαλί βρέθηκες και ο Δεσπότης μας και το Πατριαρχείο δίκαια σου απένειμαν τον τίτλο του Άρχοντα Πρωτοψάλτη.
Δάσκαλε και πάλι οι λέξεις με παιδεύουν, μου αρνούνται την βοήθεια τους, πως μπορώ να μην σταθώ στο ύψος της αξιοπρέπειας και της δύναμης που έδειξες τις ώρες και τις ημέρες που αντιπάλευες αυτό που με πείσμα επιζητούσε να κόψει το νήμα της ζωής σου. Ήθελες να ξέρεις το τι σου συνέβαινε, βίωνες τον δικό σου προσωπικό αγώνα χωρίς μεμψιμοιρίες και παράπονα, δίδασκες τους γύρω σου με την στάση σου. Δεν σε νίκησε ο θάνατος δάσκαλε, μια από τις πράξεις του κύκλου της ζωής είναι και ο θάνατος, του θανάτου αντίπαλος η μνήμη και αυτήν επαξίως την κατάκτησες. Πραγματικός θάνατος λογιάται το σβήσιμο από της μνήμης τα κατάστοιχα και εσύ δάσκαλε πολλά είναι τα ίχνη που πίσω αφήνεις.
Δάσκαλε και φίλε μου καλό σου ταξίδι.
