Χαρά ανεκλάλητη και αγαλλίαση ένθεη προκαλεί σε όλους μας η σημερινή εόρτιος μνήμη της ιεράς ξυνωρίδος, των δύο μεγάλων Πατέρων και διδασκάλων, Αθανασίου και Κυρίλλου Πατριαρχών Αλεξανδρείας, οι οποίοι λάμπουν στο στερέωμα της Εκκλησίας μας, με το έργο, τα συγγράμματα τους αλλά προπάντων με την αγία βιοτή τους, ζώντας σε εποχές δύσκολες και ιδιάζουσες.

 

Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα Ρόδου και σεπτέ μας Ποιμενάρχα κ.Κύριλλε , Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα Ισπανίας και Πορτογαλίας κ.Πολύκαρπε, Θεοφιλέστατε Επίσκοπε Αλικαρνασσού κ.Εμμανουήλ, σεβαστοί Πατέρες, Εντιμότατοι Άρχοντες, λαέ του Θεού ηγαπημένε, ήλθαμε σήμερα στον   ιστορικό τούτο Μητροπολιτικό Ναό των Εισοδίων της Θεοτόκου  για να εντρυφήσουμε στον πλούσιο λειμώνα των λόγων των θεοπνεύστων γραφών, όπως διασώθηκε από τους σημερινούς Αγίους. Τον Αθανάσιο και τον Κύριλλο οι οποίοι με την ευσέβεια τους επλούτισαν και εκόσμισαν την Εκκλησία του Χριστού.

 

Επιτρέψτε μου μέσα στο λίγο χρόνο που έχω στη διάθεση μου, να σκιαγραφήσω και να τονίσω την ισχυρή προσωπικότητα και των δύο ανδρών, συγχρόνως δε να προβάλλω το υγιές παράδειγμα τους, τους αγώνες και τις αγωνίες τους που λαμβάνουν βαρύνουσα αξία και σημασία ιδιαίτερα σήμερα στους δυσχείμερους καιρούς που περνάμε.

 

Άγιος Αθανάσιος. Ο ηρωικότερος των Αγίων και ο αγιώτερος των ηρώων. Γεννήθηκε στα τέλη του 3ου αι. μ.Χ. στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Τη θεολογική μόρφωση την απέκτησε στην Θεολογική Σχολή της Αλεξανδρείας. Μεγάλη επίδραση είχε στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του, η γνωριμία και η πνευματική σχέση που είχε με τον Μέγα Αντώνιο του οποίου και έγραψε το βίο. Χρονικά βρισκόμαστε μετά την κατάπαυση του κύματος των διωγμών από τους Ρωμαίους Αυτοκράτορες. Στην Εκκλησία επικρατεί σύγχυση και αναταραχή όσον αφορά τον προσδιορισμό της φύσεως του Θεού. Είναι η εποχή που ο Πρεσβύτερος Άρειος αναπτύσσει την αιρετική δοξασία του ως Χριστομάχος και Θεομάχος, λέγοντας ότι ο Χριστός δεν είναι Θεός, αλλά κτίσμα του Θεού ‹‹ δημιουργηθέν εν χρόνω ››. Ο Αθανάσιος,  λαικός ακόμη, κατεβαίνει στον πνευματικό στίβο σε μια προσπάθεια να καταπολεμήσει τις θέσεις του Αρείου γράφοντας κείμενα όπως το Κατά Ειδώλων και το Περί Ενανθρωπήσεως. Το 325 ως Διάκονος λαμβάνει ενεργό μέρος στην Α΄Οικουμενική Σύνοδο στην οποία διαπρέπει με τον ζήλο αλλά και την διδασκαλία του περί ομοουσίου. Λίγα χρόνια αργότερα χειροτονείται Επίσκοπος και διαδέχεται στο θρόνο της Αλεξανδρείας τον Αλέξανδρο, αναπτύσσοντας έντονη αντιαιρετική δράση. Οι Αρειανοί ή οι εθνικοί κατάφερναν και επηρέαζαν τους αυτοκράτορες. Όταν οι τελευταίοι καταλάβαιναν το λάθος τους ανακαλούσαν τον Άγιο Αθανάσιο από την εξορία μα έπειτα ήταν πάλι υπό διωγμό, μετά από νέες διαβολές και συκοφαντίες. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι στα 46 έτη ως Επίσκοπος, τα 16 τα πέρασε στην εξορία. Παρά τις πολύ μεγάλες όμως διώξεις και εξορίες το συγγραφικό έργο του Αθανασίου πλούσιο όπως είναι και τεράστιο βοήθησε πάρα πολύ την Εκκλησία στο  να αντισταθεί και να ορθώσει το σωστό δόγμα, έναντι οποιασδήποτε αλλοίωσης και παραχάραξης. Γι αυτό δίκαια χαρακτηρίσθηκε στύλος της Ορθοδοξίας. 

 

Πολλά όμως θα είχε να πει κανείς και για τον έτερο Αρχιεπίσκοπο Αλεξανδρείας, μεγάλο και αυτό Πατέρα και αγωνιστή  νεώτερο του Αγίου Αθανασίου, τον Κύριλλο.

 

Γεννήθηκε το 370μ.Χ. συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας, οι οποίοι με τον τρόπο της ζωής τους και με την διδασκαλία τους επέδρασαν ουσιαστικά στη διατύπωση της Ορθοδόξου Θεολογίας και την διαφύλαξη της από τις αιρέσεις, που απειλούσαν να την νοθεύσουν.

 

Ως Πατριάρχης Αλεξανδρείας ο Κύριλλος εκτός από το τεράστιο συγγραφικό του έργο ανέπτυξε και αξιόλογο κοινωνικό. Οργάνωσε κατά τρόπο υποδειγματικό την κοινωνική πρόνοια και αλληλεγγύη καθώς επίσης και την νοσοκομειακή περίθαλψη. Η Πατριαρχεία του διήρκεσε 32 χρόνια και χαρακτηρίζεται από τους έντονους αγώνες κατά των αιρετικών και των ειδωλολατρών. Προήδρευσε των εργασιών της Γ΄Οικουμενικής Συνόδου που έγινε το 431 και συνέβαλε τα μέγιστα στο γκρέμισμα των κακοδοξιών του Νεστορίου ο οποίος ονόμαζε την Θεοτόκο Χριστοτόκο.

 

Η θεολογία του Αγίου Κυρίλλου είναι περιβεβλημένη με ουράνιο κύρος αφού είναι καρπός θεοπτίας και όχι αποτέλεσμα νοησιαρχικής προσέγγισης ή ωραίων σκέψεων και στοχασμών. Οι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας δεν στοχάζονται γύρω από τα δόγματα της πίστεως αλλά διηγούνται την εμπειρία τους, δηλαδή περιγράφουν αυτά που είδαν, ή  άκουσαν και ψηλάφισαν. Όταν ακολουθούμε την διδασκαλία των Αγίων η οποία είναι αποτέλεσμα εμπειρικής γνώσεως αποφεύγουμε τα θεολογικά λάθη τα οποία δημιουργούν πολλά προβλήματα στο σώμα της Εκκλησίας αλλά και της κοινωνίας γενικότερα.

 

Αυτοί εν συντομία είναι οι δύο εορταζόμενοι Άγιοι. Μεγάλοι στον ζήλο, μεγάλοι στην αγάπη, μεγάλοι στην αγιότητα. Ως φωστήρες υπέρλαμπροι, ως Πατέρες θεόσοφοι και ως Ιεράρχες Χριστού σε μια κοινωνία σαν τη σημερινή διχοστασιών, συγχύσεως, ταραχής, ανακατατάξεων και διασπάσεως, πολλά θα είχαν να μας πουν.

 

Καταρχήν μας δείχνουν την υπακοή στην Εκκλησία. Ο Άρειος που έδρασε την εποχή του Αγίου Αθανασίου ήταν Ιερέας  και κατείχε σημαντική θέση στην Εκκλησία. Ο Νεστόριος που έδρασε την εποχή του Αγίου Κυρίλλου ήταν Πατριάρχης Κων/πόλεως. Όμως αντί να κάνουν υπακοή στην Εκκλησία και να θεολογήσουν βάσει της διδασκαλίας της, φιλοσοφούσαν και στοχάζονταν αυτονομημένοι, γύρω από το μυστήριο του Θεού, καταλήγοντας στην αίρεση. Μόνο η ταπείνωση που είναι πηγή ευλογίας μπορεί να θεραπεύσει τα πάθη και τα λάθη. Φάνηκε όμως ότι και ο Άρειος και ο Νεστόριος δεν την είχαν.

 

Το άκαμπτο επίσης και σταθερό του χαρακτήρος και των δύο Αγίων παρά τις ταλαιπωρίες και τις εξορίες δηλώνει και την σταθερότητα την οποία πρέπει να έχουμε όλοι εμείς οι λεγόμενοι χριστιανοί ως προς τα της πίστεως. Αιρέσεις, παραθρησκείες, σέκτες, σύγχρονα απατηλά είδωλα απλώνουν παντού τα πλοκάμια τους για να αλιεύσουν ψυχές και να διασπάσουν την ενότητα της Εκκλησίας μας. Χρειάζεται από μέρους μας εγρήγορση, αγωνιστική διάθεση  αλλά προπάντων σταθερότητα ως προς τα πιστεύματα μας τα οποία δεν θα πρέπει να αλλοιώνονται κατά το δοκούν. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ ότι η αίρεση είναι διαστροφή των λόγων και των διδαχών της Γραφής. Η Εκκλησία ως πραγματικό σώμα του Χριστού από αγάπη και φιλανθρωπία δια των υγιών μελών της που είναι οι Άγιοι, πολεμά τις αιρέσεις,  θεωρώντας τους αιρετικούς άρρωστα μέλη της τα οποία βέβαια αγαπά και προσπαθεί να θεραπεύσει.

 

Άγιοι Αρχιερείς, σεβαστοί Πατέρες, αγαπητοί  συμπανηγυριστές. Την χαρά της εόρτιας σημερινής ημέρας επεξέτεινε η Χειροτονία εις Πρεσβύτερον του Διακόνου και αγαπητού μας αδελφού Γαβριήλ. Εν ενί στόματι όμως και μια καρδία δοξάζουμε και υμνούμε το πάντιμον και μεγαλοπρεπές όνομα του Τριαδικού μας Θεού διότι σήμερα άγει τα σεπτά του ονομαστήρια ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ.Κύριλλος και αυτό ως γεγονός καθίσταται αφορμή πανηγύρεως εισέτι λαμπροτέρας, καθώς η εορτή του Επισκόπου μας είναι και εορτή όλης της τοπικής Εκκλησίας και του πληρώματος αυτής, δηλαδή όλων εμάς. Σεβασμιώτατε Πάτερ και Δέσποτα επιτρέψατε μου την αποστροφή του λόγου μου κατά την εύσημον ταύτην ημέραν προς το σεπτόν πρόσωπον Σας, εν κατακλείδι.

 

Άπαντες οι παρακολουθούντες εκ του σύνεγγυς την σώφρονα σπουδήν και την ιδιαιτέραν προσοχήν με την οποίαν αντιμετωπίζετε τα διάφορα θέματα, ευτόλμως μεν, ουχί ακρίτως δε και βεβιασμένως, ευχαριστούμεν τον Άγιον Θεόν διότι η πλέον των τριών ετών διακονία Σας στην Ιερά μας Μητρόπολη, την Παυλική των Ροδίων Εκκλησία, διακρίνεται από πιστότητα λόγου, έργου και ευθύνης, φυλάττουσα επακριβώς την Αποστολικήν παραγγελίαν ‹‹ μη κατ΄οφθαλμοδουλίαν ως ανθρωπάρεσκοι,αλλ΄ως δούλοι του Χριστού, ποιούντες το θέλημα του Θεού εκ ψυχής, μετ ευνοίας δουλεύοντες ως τω Κυρίω και ουκ ανθρώποις››.

 

Πολλά, ευλογημένα, αγιαστικά και σωτηριωδέστατα τα έτη Σας.